Aanpak Actie-agenda vakantieparken in de praktijk
Onlangs bezocht Chris Kuijpers, directeur-generaal Bestuur, Ruimte en Wonen samen met gedeputeerde Erik van Merrienboer 2 vakantieparken in Noord-Brabant. Dit werkbezoek, stond in het teken van de Actie-agenda vakantieparken. Zij spraken daarbij met bestuurders, beleidsmakers, eigenaren van vakantieparken, maar vooral ook met bewoners over de problematiek rondom vakantieparken. Want hoe pak je die nu het beste aan?
Ondertekening Actie-agenda vakantieparken
Eind november 2018 is de Actie-agenda vakantieparken ondertekend, onder andere door de provincie Noord- Brabant. Daarmee pakken Rijk, gemeenten, provincies, de RECRON en maatschappelijke organisaties samen actief de kansen op die vakantieparken bieden. In de Actie-agenda is 75.000 euro vrijgemaakt voor 6 Brabantse gemeenten (totaal 450.000 euro). Hiermee kan iedere deelnemende gemeente een aanpak formuleren voor haar vakantieparken. Daarbij is ook aandacht voor de permanente bewoners. Ook gemeenten Reusel - De Mierden en Oosterhout kregen een financiële bijdrage vanuit het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK).
Problemen vakantieparken complex
Het vraagstuk rondom vakantieparken is complex en kent veel verschillende invalshoeken. Vanuit ruimtelijk perspectief bieden vakantieparken zowel kansen als problemen. Je kunt kijken naar de toeristische ambities van de regio en de rol die vakantieparken daarin spelen. Of vanuit een huisvestings- en sociaal perspectief kijken naar de parken als er sprake is van permanente bewoning. Maar ook de veiligheidssituatie van parken is een punt van aandacht. In sommige gevallen trekt de afgelegen en afgeschermde locatie namelijk criminele praktijken aan.
Aanpak vakantieparken in de praktijk
Het werkbezoek startte met een werklunch bij een bio-boerderij in Reusel - Mierden. Burgemeester Jetty Ester en projectleider Maarten Olthuis vertelden over het project en de aanpak van de gemeente Reusel - De Mierden. Want, hoe gaat de aanpak van de vakantieparken nu in de praktijk? Daarover ging men in gesprek met de nieuwe beheerder van het park, de projectontwikkelaar en de architect. Zij vertelden bevlogen over hun visie over de toekomst van het park. Zo willen ze nieuwe recreatieobjecten toevoegen en voorzieningen zoals de horeca upgraden, om op die manier het park aantrekkelijker te krijgen.
Op het park wonen nu 110 personen ‘illegaal’. Dat wil zeggen dat er geen bestemming wonen op de huisjes zit en wonen in principe niet is toegestaan. Voor een deel van de bewoners geldt dat zij een persoonsgebonden gedoogbeschikking hebben.
Tot voor kort woonden er ook 130 arbeidsmigranten op het park, onder meer in de 21 huisjes die de voormalige eigenaar van het park zelf in eigendom had.
Gemêleerd gezelschap
Bewoners van vakantieparken vormen een gemêleerd gezelschap. Hoe denken zij over de aanpak van vakantieparken? Bewoners zijn van mening dat het goed is dat de bewoning door arbeidsmigranten is beëindigd. Ook zijn zij blij dat er een nieuwe ondernemer is, en zij hopen dat er ook weer geïnvesteerd zal worden in de voorzieningen en wegen op het park. Graag willen zij betrokken worden bij plannen voor het park.
Sommige bewoners hebben een persoonsgebonden gedoogbeschikking. Anderen hebben deze niet maar wonen er toch, in de veronderstelling dat de gemeenten hen in het verleden toestemming heeft gegeven. Een van de aanwezigen recreëert alleen op het park. Hij is er wel vaak, vooral omdat hij het er zo heerlijk ontspannen vindt in al het groen.
Na het bezoek aan het vakantiepark was het de beurt aan een camping in Oosterhout. De eigenaar vertelde dat er veel permanente bewoning is. Daar wil hij graag vanaf. Samen met onder meer de GGD maakte de gemeente een inventarisatie. Wie wonen er op het park en welke hulp is er nodig? Partijen werken nu samen aan een nieuw plan voor revitalisering van de camping. Ook kijkt men naar de mogelijkheid van het plaatsen van tijdelijke (flex)woningen voor spoedzoekers op de woningmarkt.
Schrijnende praktijkgevallen komen ook aan het licht tijdens de bezoeken. Zo woont een gezin met 4 kinderen (tussen de 9 en 16 jaar) sinds 2,5 jaar in 2 geschakelde chalets op de camping. Zij komen niet in aanmerking voor een urgentiestatus om met voorrang een woning van een woningcorporatie toegewezen te krijgen. Daardoor duurt het naar verwachting nog een aantal jaar voordat ze kunnen verhuizen.
Een echtpaar dat door de verkoop van hun winkel met woonpand een schuld heeft, woont nu al een aantal jaar in hun eigen recreatiewoning.
Permanente bewoning
Maar permanente bewoning op vakantieparken mag in veel gevallen niet op basis van het bestemmingsplan. Tegelijkertijd functioneren vakantieparken ook als deel van de flexibele schil op de woningmarkt. Gemeenten en provincies hebben wel mogelijkheden om bewoning te legaliseren. Dat kan zowel voor gehele parken als voor individuele bewoners.
Voor gemeenten is het belangrijk om goed in beeld te hebben wat er op hun parken gebeurt en of er sprake is van permanente bewoning. Op basis van deze analyse kan dan worden gekeken naar de beste oplossing. In veel gevallen zal dit per gemeente en zelfs per park, of per bewoner verschillen.