Woningbouw in de lift, maar tekorten blijven urgent
De afgelopen kabinetsperiode is met bestuurlijke afspraken en wet- en regelgeving ingezet op een kanteling die moet zorgen voor een voldoende aanbod van betaalbare woningen. De productie stijgt en het aantal verleende bouwvergunningen is voor het vijfde kwartaal op rij toegenomen. Maar de vraag naar woningen overtreft het aanbod ruimschoots. Voor een verdere versnelling komt het nu aan op de uitvoering en de financiering van de plannen. Dat schrijft minister Ollongren (BZK) vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.
De minister reageert met de brief op een verzoek van het kamerlid Omtzigt tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen, kort na Prinsjesdag.
Meer bouwvergunningen
Vergeleken met de terugval tijdens en na de kredietcrisis, zit de woningbouwproductie in de lift. In de periode tussen 2012 en 2016 werden er jaarlijks gemiddeld 59.000 woningen opgeleverd. Tussen 2016 en 2021 steeg dit naar een gemiddelde van 76.000 woningen. Ook het aantal verstrekte bouwvergunningen laat nu vijf kwartalen op rij een groei zien. Tot eind juli van dit jaar waren dat er ruim 43.000. In vergelijking met dezelfde periode vorig jaar een toename van 15 procent.
Maar, zo schrijft de minister, het toegenomen aanbod weegt niet op tegen de sterk gestegen vraag die wordt gevoed door de gunstige economie, de lage rente, hogere bevolkingsgroei en de afname van het aantal personen per huishouden. Met 279.000 woningen – 3,5 procent van de woningvoorraad - is het tekort hoog. De komende tien jaar zijn 900.000 extra woningen nodig om woningzoekenden voldoende kans te geven op een goede en betaalbare woning. De verwachting is dat het tekort tot 2025 eerst nog verder zal toenemen om daarna gestaag af te nemen.
Extra plancapaciteit
Voor de woningbouw is dit jaar extra plancapaciteit voor 140.000 woningen afgesproken. Daarmee komt de totale plancapaciteit tot 2030 op 960.000 woningen, waarvan 35 á 40 procent buitenstedelijk. Voor nieuwbouw zijn 14 grootschalige locaties in beeld gebracht. Bestaande bouwplannen worden met de Woningbouwimpuls van 1 miljard versneld. De Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties is opgericht om de bouw van 150.000 sociale huurwoningen en 10.000 flexwoningen te versnellen. Met het Volkshuisvestingsfonds kwam 400 miljoen euro vrij voor de verbetering van de bestaande voorraad in kwetsbare wijken. Voor de zittende huurders in de gereguleerde sector zijn de huren bevroren of (tijdelijk) verlaagd. Ook zijn voor bestaande contracten de prijsstijgingen in de vrije huursector beperkt.
Forse investeringen nodig
Met de plancapaciteit op orde, is het nu zaak dat de plannen voortvarend worden uitgevoerd. Dat vraagt een versterking van de regie, gebiedspecifieke maatregelen voor de 14 grootschalige woningbouwgebieden en generieke maatregelen om te versnellen. Daar horen onder andere voor bereikbaarheid en infrastructuur forse investeringen bij. In de op Prinsjesdag gepresenteerde begroting van minister Ollongren komt er voor woningbouw in totaal een miljard euro bij. Daarnaast heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen om de verhuurderheffing met 500 miljoen extra te verlagen. Dit is een goede stap in de richting, aldus de minister.