Apeldoorn pakt energiearmoede aan door samenwerking
Zoek bij bestrijding van energiearmoede de verbinding met elkaar op! Dat is de belangrijkste tip van Apeldoorn aan andere gemeenten. Het team Energietransitie werkt daarom samen met het sociaal domein en met lokale energiecoöperaties.
Extreme besparing
“Mijn collega’s in het sociaal domein kijken anders,” legt senior adviseur energietransitie Theo van Es de samenwerking uit. “Als ik zie dat mensen vanuit de Bijzondere Bijstand geld krijgen voor een goedkope wasmachine met een slecht energielabel, denk ik: waarom niet een wat duurdere wasmachine die zuinig is?” Marjolein Postma, beleidsadviseur armoede en schuldhulpverlening, vult aan: “Er is een wereld te winnen als je mensen kunt stimuleren naar hun energieverbruik te kijken. Een extreem succes was dat een bewoner zelf met eenvoudige maatregelen 800 euro per jaar kon besparen!”
Schaamte
Apeldoorn heeft ruim 165.000 inwoners die 74.000 woningen bewonen. Zij zijn doelgroep van de Regeling Reductie Energiegebruik Woningen (RREW). Zo’n 18.000 woningen vallen in de categorie sociale huur. Een deel van de huurders en bewoners van koopwoningen heeft te maken met energiearmoede. Maar het is niet altijd makkelijk ‘achter de voordeur’ te komen. Postma: “Vooral inwoners die nog niet bekend zijn bij gemeente of maatschappelijke partners kunnen zich schamen om hulp te vragen. Daarom is samenwerking belangrijk.”
Energiecoöperaties
De gemeente benadert de inwoner onder andere via energieconciërges, in dienst van particuliere energiecoöperaties. Samen met huurders kijken zij in de woning hoe energiebesparing mogelijk is. Ze voeren direct verbeteringen uit: kierdichting, ledlampen, verwarmingsfolie. De arbeidsintensieve aanpak past bij de doelgroep. Projectmanager bij het team Energietransitie Eline Smit: “Ruim 2.000 gezinnen hebben er inmiddels gebruik van gemaakt.”
De grootste Apeldoornse energiecoöperatie, deA, krijgt daarnaast geld voor ‘energievrienden’: vrijwilligers die bewoners helpen grip te krijgen op hun energierekening. Uniek is dat hierbij ook wordt samengewerkt met Humanitas, SchuldHulpMaatje, sociaal raadslieden, woningcorporaties, budgetbeheer en Vluchtelingenwerk.
De gemeente heeft vanaf januari 2022 bovendien een eigen potje van 2 ton, waarvan de helft bestemd is voor energiearmoedebestrijding. Energiecoöperaties kunnen plannen daarvoor indienen.
Niemand buitensluiten
Hoe de nieuwe subsidie van januari 2022 besteed gaat worden, onderzoekt Apeldoorn nog. Maar wat Van Es betreft is de toekomst dat niemand wordt buitengesloten van de omschakeling naar duurzame warmte omdat de benodigde investeringen niet betaalbaar zijn. “Het liefst willen we van iedere woning weten hoe de isolatie en de verwarmingsinstallaties zijn, en of bewoners op de hoogte zijn wat er van hen wordt verwacht, vóórdat de aardgaskraan wordt dichtgedraaid. Dit gaan we bijhouden in een klantvolgsysteem.”