Arbeidsmigranten zijn personen die tijdelijk in Nederland komen werken. Vaak worden zij hierheen gehaald door een uitzendorganisatie of andere werkgever in bijvoorbeeld de tuinbouw-, distributie- of de bouwsector. Tijdens hun verblijf in Nederland hebben arbeidsmigranten huisvesting nodig.
Arbeidsmigranten worden op verschillende manieren in Nederland gehuisvest. Zij wonen bijvoorbeeld in getransformeerd vastgoed of locaties (zoals campussen of flexhotels), met bijbehorende faciliteiten. In het geval van seizoensarbeid biedt de werkgever vaak onderdak aan, op het eigen terrein. Helaas komt het nog te vaak voor dat arbeidsmigranten terechtkomen op plekken die niet voor bewoning geschikt zijn en waarvoor zij veel geld moeten betalen.
Het kabinet neemt maatregelen om de woon- en werkomstandigheden van arbeidsmigranten te verbeteren.
Maatregelen om de woon- en werkomstandigheden van arbeidsmigranten te verbeteren
Het kabinet zet in op meer en betere huisvesting voor arbeidsmigranten.
Met het wetsvoorstel Goed Verhuurderschap wil het kabinet huur en arbeid loskoppelen. Het wetsvoorstel stelt algemene normen voor goed huurderschap, waaronder het scheiden van arbeidscontract en huurcontract bij de verhuur aan arbeidsmigranten. Ook stelt het wetsvoorstel gemeenten in staat een vergunningsplicht in te voeren voor verhuurders. Het kabinet stelt middelen beschikbaar om gemeenten te faciliteren in de handhaving op de Wet Goed Verhuurderschap. De beoogde inwerkingtreding van het wetsvoorstel is juli 2023.
De opname van arbeidsmigranten als aandachtsgroep in het programma ‘Een thuis voor iedereen’ legt ook meer nadruk op voldoende huisvesting voor arbeidsmigranten. De woonbehoefte van aandachtsgroepen wordt in kaart gebracht en krijgt een vertaling in de woningbouwprogrammering (regionale woondeals). Het Online Kennis- en Expertisecentrum Een thuis voor iedereen biedt alle informatie over wet- en regelgeving, financiële regelingen, expertteams, handreikingen en praktijkvoorbeelden rondom de huisvesting van aandachtsgroepen. Daarnaast is de VNG in 2022 een uitgebreid ondersteuningsprogramma voor gemeenten gestart, met als doel de positie van arbeidsmigranten te verbeteren. Dit omvat onder meer advies, kennisdeling en kennisontwikkeling op thema’s als draagvlak, handhaving en nieuwe bedrijvigheid.
Het kabinet wil dat arbeidsmigranten over hun rechten en plichten in Nederland op de hoogte zijn. Dan kunnen zij zelf hun rechtspositie verbeteren. Op WorkinNL heeft de overheid informatie over de rechten en plichten van arbeidsmigranten, voor arbeidsmigranten, beschikbaar gesteld in verschillende talen. Hierop staat onder meer informatie over huisvesting, ontslagregeling, contract en loon.
Hiervoor is een wijziging van de wet Basisregistratie Personen nodig. Nu gebeurt de registratie alleen nog bij mensen die langer dan 4 maanden in Nederland verblijven. Als de gegevens van arbeidsmigranten die in Nederland wonen en werken in BRP staan, dan kan de overheid meer voor hen doen. Bijvoorbeeld beter controleren of zij in veilige omstandigheden wonen.
Het kabinet wil dat arbeidsmigranten, ook bij baanverlies, verzekerd zijn. Hierdoor zijn zij minder kwetsbaar. Door baanverlies kunnen arbeidsmigranten kort onverzekerd raken. Noodzakelijke medische kosten kunnen ze hierdoor niet betalen. Via de ‘Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden’ zorgt de overheid ervoor dat arbeidsmigranten hun medische kosten ook vergoed krijgen als zij kort onverzekerd raken.
Het kabinet wil uitzendbureaus die misbruik maken van arbeidsmigranten weren van de markt. Daarom zijn er plannen voor een verplicht certificaat voor deze bedrijven. Zonder dit certificaat mogen zij niet op de Nederlandse markt opereren. Bedrijven die toch met uitzendbureaus zonder certificering werken, krijgt een boete. De beoogde inwerkingtreding van het wetsvoorstel certificeringsstelsel is 2026.
Als sluitstuk op een goed functionerend systeem is toezicht en handhaving nodig. Malafide ondernemers die willens en wetens misbruik maken van arbeidsmigranten op het gebied van werk en huisvesting en daaraan verdienen moeten streng aangepakt worden. De voorgestelde wet- en regelgeving, in combinatie met meer mankracht bij de toezichthouders, moet ervoor gaan zorgen dat misstanden goed worden aangepakt. Met de inwerkingtreding van de Wet Goed Verhuurderschap in 2023 en het verplicht certificeringsstelsel voor uitzendbureaus vanaf 2026 krijgen de gemeenten en de Arbeidsinspectie extra instrumenten voor het toezicht en de handhaving en de onderlinge samenwerking daarbij. Hiernaast krijgt toezicht en handhaving ook meer personeel vanaf 2023. Het kabinet betrekt toezicht en handhaving actief bij het opstellen van de wet-en regelgeving, om ervoor te zorgen dat deze ook handhaafbaar is.
Online Kennis- en Expertisecentrum Een thuis voor iedereen en Wonen en zorg voor ouderen (OKEC)
Kijk ook eens op het Online Kennis- en Expertisecentrum Een thuis voor iedereen en Wonen en zorg voor ouderen (OKEC). Daar vind je alle informatie over wet- en regelgeving, financiële regelingen, expertteams, handreikingen en praktijkvoorbeelden rondom de huisvesting van aandachtsgroepen en ouderen. Ook blijf je via deze pagina op de hoogte van de laatste activiteiten en ontwikkelingen. Zo ondersteunt het OKEC provincies, gemeenten, woningcorporaties, projectontwikkelaars en maatschappelijke organisaties bij de huisvesting van kwetsbare mensen.
