Meer betaalbare woningen in Caribisch Nederland
In 2024 zijn er meer dan 80 sociale huurwoningen bij gekomen op Bonaire en Saba en 20 gerenoveerd op St. Eustatius. Ook daalden de huurlasten voor huurders in de sociale sector op alle eilanden. Dit blijkt uit de tweede Voortgangsrapportage van de Beleidsagenda Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening voor Caribisch Nederland, die minister Mona Keijzer vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
Door goede samenwerking tussen het ministerie, de eilanden en andere partijen zijn belangrijke stappen gezet om betaalbaar wonen en een duurzame leefomgeving voor meer mensen mogelijk te maken op Bonaire, St. Eustatius en Saba.
Bonaire: betaalbare woningen en duurzame bouw
Op Bonaire is in 2024 volop gewerkt aan de uitvoering van de Woondeal Bonaire die loopt tot 2030 en 1700 woningen oplevert. In 2024 is €2 miljoen beschikbaar gesteld voor de bouw van 200 woningen op de bouwlocaties Dawari en Rincon Pariba. Tweederde van de nieuwe woningen valt in de betaalbare categorie, waarvan de helft sociale huurwoningen. Er wordt natuurinclusief gebouwd: op de locatie Dawari wordt de natuur behouden bij de bouwvoorbereidingen.
Op de bouwlocatie Hato ontvingen de huurders van 68 nieuwe sociale huurwoningen hun sleutel. Dit is een belangrijke stap in de ontwikkeling van een nieuwe wijk, die uiteindelijk 204 woningen zal omvatten. Daarnaast is uit het Volkshuisvestingsfonds €2,75 miljoen beschikbaar gesteld om ongeveer 60 particuliere woningen in Rincon, Norti’i Saliña en Antriol te verbeteren. Ook worden knelpunten in de openbare ruimte aangepakt.
Om huurders te ondersteunen bij het dragen van hun woonlasten, is gerichte financiële hulp beschikbaar gesteld. Ongeveer 450 huishoudens maakten gebruik van de verhuurderssubsidie (VHS) en 372 huishoudens van de pilot Bijdrage Particuliere Verhuur (BPV). Deze regelingen verlichten de huurlasten met gemiddeld respectievelijk $381 en $476 per maand per huishouden. Ook is er €500.000 geïnvesteerd in zonnepanelen op sociale huurwoningen met batterijopslag om energiearmoede tegen te gaan.
St. Eustatius: meer toekomstbestendige woningen
Op St. Eustatius zijn belangrijke stappen gezet om de woningkwaliteit te verbeteren en de woonlasten betaalbaar te houden. Twintig sociale huurwoningen zijn gerenoveerd en er is €1 miljoen vrijgemaakt voor de renovatie van nog eens twintig woningen. Ook zijn er zonnepanelen geplaatst op 13 woningen om de energiekosten te verlagen.
Het ministerie van VRO heeft €1,25 miljoen beschikbaar gesteld om de woonfunctie in de historische binnenstad te versterken, met bijzondere aandacht voor passend wonen voor senioren. Daarnaast is de voorbereiding gestart voor de bouw van 36 sociale huurwoningen in Concordia, waarvan de werkzaamheden in 2025 beginnen. In de Letter of Intent Social Housing St. Eustatius is afgesproken dat op St. Eustatius in totaal 50 sociale huurwoningen worden gerealiseerd tot 2030.
Huurders in de sociale huursector hebben gemiddeld $376 per maand per huishouden aan lastenverlichting ontvangen. Door de aanpassing van de verhuurderssubsidie- en huurprijzenverordening zijn de huurlasten gekoppeld aan het wettelijk minimumloon. Dit zorgt voor beter betaalbare huren. Ook is in 2024 een Huurcommissie ingesteld en is de communicatie gestart over de dienstverlening.
Saba: vooruitgang in sociale woningbouw
In de Letter of Intent voor betaalbaar wonen op Saba is afgesproken om circa 50 betaalbare huur- en koopwoningen te realiseren tot en met 2030. Deze bouwlocaties zijn nu aangewezen. Daarnaast is het eerder gestarte nieuwbouwproject 'Under the Hill 2' afgerond, wat 18 nieuwe sociale huurwoningen opleverde. Dankzij samenwerking tussen het ministerie, Openbaar Lichaam Saba, Bazalt Wonen en de EU zijn binnen dit project in totaal 38 woningen gebouwd.
Met € 1 miljoen uit het Volkshuisvestingsfonds wordt de woningvoorraad in The Bottom uitgebreid. Dit geld wordt ook gebruikt om de openbare ruimte te verbeteren, met meer groen en trottoirs. Daarnaast komt er een lokaal fonds om woningen beter bestand te maken tegen extreme weersomstandigheden, zoals orkanen.
De gemiddelde huurlastenverlichting voor huurders in de sociale huursector was $173 per maand. Door het verstrekken van energiezuinige apparaten wordt energiearmoede aangepakt en dalen de woonlasten voor huishoudens.
Samenwerking voor de toekomst
Het Ruimtelijk Ontwikkelingsprogramma Caribisch Nederland, dat in 2024 is goedgekeurd, helpt bij het duurzamer en veiliger inrichten van de eilanden. Het programma biedt richtlijnen voor economische groei, een gezond milieu en de bescherming van cultuur en natuur.
Het verbeteren van de levensstandaard en het bestrijden van armoede op Bonaire, St. Eustatius en Saba blijven belangrijke doelen voor de Rijksoverheid en de lokale overheden. Betaalbaar kunnen wonen is een voorwaarde voor een goed bestaan. Daarom gaan Rijk en de eilanden samenwerken aan een vernieuwde agenda voor 2026-2030. Doel is om nog meer betaalbare woningen te bouwen en de woonkosten te verlagen voor mensen met de laagste inkomens.
