Expertteam Huisvesting Aandachtsgroepen: "Voor ondersteuning van gemeenten bij hun woon- en zorgopgave "
De huisvestingsopgave van aandachtsgroepen, zoals dak- en thuisloze mensen, uitstromers uit een ggz-instelling of mensen met een sociale of medische urgentie, is groot. Om voor een goed thuis te zorgen voor iedereen, is een gezamenlijke inzet nodig van gemeenten, provincies, woningcorporaties, zorg- en welzijnsorganisaties, marktpartijen en de betrokkenen zelf. Het Expertteam Huisvesting Aandachtsgroepen (EHA) van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) helpt gemeenten om samen met alle partijen een integrale woonzorgvisie op te stellen (onderdeel van het volkshuisvestingsprogramma) en helpt ook bij andere hulpvragen op dit vlak. Het team biedt inhoudelijke expertise, maar kan ook helpen bij de organisatie en het proces. Maar wat is de meerwaarde van het EHA? En hoe gaat het team te werk? Matthijs van Gent, projectcoördinator van het EHA, vertelt erover.
De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) voert het EHA uit in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK). Het team is opgericht in het kader van het programma ‘Een thuis voor iedereen ’ (ETVI).
Samenwerking
“De huisvestingsopgave voor gemeenten is groot”, vertelt Matthijs. “Het is belangrijk dat gemeenten weten dat zij voor een belangrijke en ingewikkelde klus staan en dat zij hierover in regionaal verband afspraken moeten maken. Door het opstellen van een woonzorgvisie brengen gemeenten in regionaal verband de behoefte aan woonruimte, zorg, ondersteuning en welzijn van aandachtsgroepen en ouderen in kaart. De woonzorgvisies worden vanaf dit jaar in heel het land gemaakt en worden onderdeel van het volkshuisvestingsprogramma, zoals dat is aangekondigd in het wetsvoorstel Versterking regie volkshuisvesting. Op basis hiervan maken gemeenten, verhuurders, huurdersorganisaties en corporaties lokaalbindende prestatieafspraken. Andere belangrijke partijen, zoals zorgaanbieders tekenen niet mee, maar worden wel bij het proces betrokken. Iedere gemeente deelt mee in de woon-, zorg-, ondersteuningsopgave van alle aandachtsgroepen en ouderen. Dit betekent dat er veel samenwerking en afstemming nodig is. Niet alleen op lokaal, maar ook op regionaal, en provinciaal niveau.”
Matthijs vertelt dat het EHA allereerst helpt bij het opstellen van een volkshuisvestingsprogramma, maar dat het team ook kan helpen bij andere vraagstukken over wonen en zorg, zoals bij de data-analyse, bij het maken van prestatieafspraken en bij de samenwerking tussen verschillende partijen. “Vaak adviseren wij bij het organiseren van de samenwerking. Dat is begrijpelijk, want elke partij heeft eigen jargon en een eigen visie. Dan is aan ons de taak om hen op één lijn te krijgen. Hoe eerder wij bij de samenwerking betrokken zijn, hoe beter en sneller het proces van het opstellen van een volkshuisvestingsprogramma binnen een regio kan verlopen.”
Ondersteuningstraject
Het expertteam bestaat in totaal uit 20 professionals uit de woon- en zorgsector. “Elke expert heeft een eigen expertise en aanpak. De ene expert heeft bijvoorbeeld kennis over data en prognoses, de ander is expert op het gebied van zorg en ouderenzorg- en huisvesting. De experts in het team kunnen ook een rol hebben als meedenker, inspirator of aanjager in een meedenksessie. We kunnen dus op allerlei fronten advies geven en op verschillende manieren.”
Het EHA gaat bij de ondersteuning in eerste instantie uit van een zogenoemd ondersteuningstraject. Dit betekent dat een expert voor een afgesproken aantal uur aan de slag gaat met een gemeente. Daarbij gaan we uit van maximaal 80 uur. En, zegt Matthijs, naast trajectondersteuning beantwoorden we ook vragen die we via onze postbus ontvangen, bijvoorbeeld over handreikingen of data. Mocht de vraag breder en complexer zijn, dan organiseren wij sessies of zogeheten versnellingskamers met gemeenten. Soms organiseren wij ook presentaties puur om te laten zien wat er op gemeenten af komt en waarmee zij aan de slag moeten.”
Werkwijze
Samen met drie andere RVO-collega’s verzorgt Matthijs de coördinatie en de organisatie van het Expertteam. Verder bestaat het team uit 17 experts. “Wij gaan in een oriënterend gesprek bij de betreffende gemeente na welk vraagstuk zij precies hebben en vertellen wat de werkwijze van het expertteam is. Waar kan het EHA bij helpen? Welke aandachtsgroepen betreft het? Als we dit scherp hebben, zetten we het uit onder onze experts. Daarna voeren we een intakegesprek met de gemeente en de expert die met het vraagstuk aan de slag gaat. We bespreken dan nadrukkelijk de achtergrond, de ondersteuningsbehoefte en mogelijke aanpak en bekijken of er een klik is op inhoud, aanpak en persoon. RVO legt het besprokene vast in een ‘trajectformulier’ dat door zowel de gemeente (of andere partij) en RVO wordt ondertekend.”
Volgens Matthijs is de ondersteuning van het EHA vooral bedoeld voor gemeenten en de regio’s, maar kan het team ook op provinciaal niveau helpen. “Eén van de provincies klopte bij ons aan voor ondersteuning. Zij wilden met de betrokken gemeenten aan de slag om bepaalde huisvestingsvraagstukken te beantwoorden. Hun vraag was: hoe kunnen we dit op de juiste manier aanpakken? Daar hielpen wij bij het proces.” Ook ondersteunde het EHA een woningcorporatie en een zorgaanbieder met het realiseren van hun gezamenlijke woningbouwplannen. “Daar lag de vraag vooral bij de samenwerking”, vertelt Matthijs. “Hoe kunnen we dit samen realiseren? Bij wie liggen welke verantwoordelijkheden? En hoe maken we de juiste afspraken? Om die vragen te beantwoorden, trokken ze bij ons aan de bel.”
Matthijs geeft aan dat het werk van het EHA gaat om het groter geheel, namelijk een passende woningvoorraad creëren voor iedereen. “Alles wat wij doen, zoals de ondersteuning, is voor een woningvoorraad die kwantitatief en kwalitatief aansluit bij de woon- en zorg behoeften van iedereen. We doen het uiteindelijk samen met gemeenten, woningcorporaties, verhuurders, huurdersorganisaties, zorgaanbieders en andere betrokken stakeholders. Samen komen we verder.”
Ondersteuningsvraag of -verzoek aan het EHA?
Heb je een vraag over het opstellen van het volkshuisvestingsprogramma? En wil je gebruikmaken van de expertise van het EHA? Stuur dan een e-mail met jouw vraag of verzoek naar wonenzorg@rvo.nl. Het Expertteam neemt daarna contact met je op voor een oriënterend gesprek en gaat met je op zoek naar de voor jou meest passende ondersteuning. Dat kan in de vorm van:
- een kort mondeling of schriftelijk antwoord;
- een ‘spreekuur’ met één of meerdere experts;
- het organiseren van een eenmalige (digitale) sessie of een bijeenkomst;
- een bijdrage leveren of presentatie geven tijdens jouw sessie of bijeenkomst;
- een langer durend ondersteuningstraject;
Bij de inzet van één of meerdere experts op een traject gaan het EHA uit van maximaal 80 uur. Het Rijk vergoedt hiervan 2/3 deel tot een maximum van € 8.000. De gemeente betaalt 1/3 deel van de kosten tot maximaal € 4.000 inclusief btw. Korte vraagbeantwoording en eenmalige inzet van het EHA bij sessies en activiteiten worden gratis aangeboden.
Heb je ondersteuning nodig op een andere manier? Het EHA biedt maatwerk. Neem contact met RVO op via wonenzorg@rvo.nl voor meer informatie.
Praktische hulpmiddelen
Op basis van hun ervaringen met ondersteuningstrajecten heeft het EHA een digitale instrumentenkoffer gemaakt met een bundeling van praktische hulpmiddelen voor gemeenten, woningcorporaties en zorgaanbieders. Benieuwd? Bekijk de digitale instrumentenkoffer op de website van het EHA.
Meer weten?
Wil je meer informatie over expertteams en taskforces in het woonzorgdomein die gemeenten, woningcorporaties en zorgorganisaties ondersteuning bieden bij hun woonzorgopgave? Kijk dan op het Online Kennis- en Expertisecentrum Een thuis voor iedereen (OKEC).