Bouwen, verduurzamen en baangaranties helpen de leefbaarheid en veiligheid te verbeteren

Nieuwsbericht | 17-10-2024 | 15:43

Het zijn enkele resultaten die het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV) boekte tussen 2022 en 2024. Dat blijkt uit het voortgangsoverzicht dat vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd door minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO), coördinerend minister van het NPLV.

“Onlangs ben ik op werkbezoek geweest bij twee van de twintig gebieden van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid, Den Haag Zuidwest en Heerlen-Noord”, aldus minister Mona Keijzer van VRO. “De indrukken die ik daar heb opgedaan, bevestigen het belang van de gebiedsgerichte en integrale aanpak van het NPLV en het onverminderd voortzetten van de Rijksinzet daarbij. Deze aanpak vergt echt een lange adem, de problemen zijn niet van vandaag op morgen op te lossen. Maar inmiddels zijn alle betrokken gebieden aan de slag om de leefbaarheid en veiligheid te verbeteren.”

NPLV

Met het NPLV werken 6 ministeries (VRO, BZK, JenV, OCW, SZW en VWS), 19 gemeenten, bewoners, bedrijfsleven en lokale partners zoals scholen, politie en corporaties, aan het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in 20 gebieden. Hier stapelen problemen op het gebied van onderwijs, armoede, gezondheid, wonen en veiligheid zich op. Daarbij wordt zowel gewerkt aan het verbeteren van slechte woningen en het aanpakken van de eenzijdige woningvoorraad, als aan bewoners en kinderen meer mee laten doen in de samenleving en de preventieve aanpak van (jeugd)criminaliteit.

Woningen bouwen en verbeteren

Met behulp van bijdragen van het Rijk (de Woningbouwimpuls en de Startbouwimpuls) is in de NPLV-gebieden inmiddels de bouw van circa 15.000 woningen in voorbereiding. In totaal is er voor ruim 33.000 woningen een bijdrage is verstrekt. Bijvoorbeeld in het project De Mix in Utrecht Overvecht worden er voor 80 van de gesloopte sociale huurwoningen 135 teruggebouwd op andere plekken in de stad. Daarvoor in de plaats zijn er in Overvecht 179 middeldure huurwoningen in aanbouw. Zo kunnen bewoners die willen doorstromen naar een duurdere woning in hun eigen wijk blijven wonen. Vooral veel jonge bewoners verlaten nu Overvecht omdat ze geen geschikte woning vinden, terwijl ze er wel willen blijven.

Met het Volkshuisvestingsfonds zijn al bijna 1.400 slecht onderhouden particuliere woningen verbeterd, bij nog eens circa 4.600 woningen werd een verbetertraject gestart. De woningen worden (grondig) gerenoveerd en in veel gevallen ook gelijk verduurzaamd. Zo werden in de wijk Vrieheide in Heerlen-Noord met hulp van onder meer het Volkshuisvestingsfonds en de Regio Deals 51 particuliere woningen in slechte staat opgekocht door corporaties Weller Wonen en Wonen Limburg en vervolgens gerenoveerd en verduurzaamd. Bestuurder Barry Braeken van Weller Wonen: “De woningen waren in zeer slechte staat. Denk aan schimmel, bomen die op het dak groeien, geen cv-ketel en ga zo maar door.”  

In totaal werden daarnaast zo’n 35.000 huishoudens in de NPLV-gebieden geholpen met het aanbrengen van energiebesparende voorzieningen voor een lagere energierekening en een gezonder leefklimaat.

Kansrijke Wijk

De ministeries van SZW, OCW, VWS en VRO hebben 7 losse specifieke uitkeringen (SPUK) van in totaal  €256 miljoen gebundeld in één uitkering (SPUK) Kansrijke Wijk specifiek voor de gebiedsaanpak in de NPLV-gebieden. Alle gebieden hebben een aanvraag hiervoor ingediend. Daarmee zijn activiteiten gestart om problemen rond armoede en schulden, re-integratie, kansengelijkheid van schoolgaande kinderen, de ontwikkeling van jonge kinderen, weerbaarheid en een gezonde leefomgeving aan te pakken. Groningen Noord zet de SPUK Kansrijke Wijk bijvoorbeeld in voor activiteiten om meer mensen aan een betaalde baan te helpen. Zij intensiveren daarvoor het werken met wijkbedrijven die activiteiten uitvoeren gericht op activering, participatie, scholing en werk.

Extra leer- en ontwikkeltijd voor kinderen en jongeren

Voor bijna 53.000 kinderen is een aanvraag gedaan voor het programma School en Omgeving. Via dit programma krijgen kinderen die het goed kunnen gebruiken gemiddeld 8 uur per week extra leer- en ontwikkeltijd.

17 van de 20 NPLV-gebieden werken daarnaast aan een plan voor loopbaanoriëntatie en baangaranties, gebaseerd op de Aan de Bak-aanpak ontwikkeld in Rotterdam-Zuid. Met de Aan de Bak-garantie zijn jongeren aan het begin van hun mbo-opleiding al verze­kerd van een baan. Onderdeel van de aanpak is ook een loopbaanoriëntatieprogramma vanaf groep 7 op de basisschool. In Rotterdam Zuid verwierven tot nu toe 871 jongeren een Aan de Bak-garantie.

Voorkomen (jeugd)criminaliteit

Alle NPLV-gebieden zijn van start met het programma Preventie met Gezag van het ministerie van JenV voor de preventie van jeugdcriminaliteit. Tilburg Noord-West knoopt het programma Preventie met Gezag aan de Aan de Bak-aanpak. Jongeren die dreigen af te glijden of met justitie in aanraking zijn (geweest) kunnen het Boost Impact-programma volgen. Dat bestaat uit een mix van fysieke inspanning, workshops én individuele begeleiding. De jongeren oriënteren zich ook op werk met baangarantie bij een van de lokale ondernemers. Deelnemer Anthony: “Ik zit nu op het volwassenon­derwijs en daarna ga ik naar het mbo-4 social work. Ik wil zelf later ook met jongeren werken. Ik ga echt niet nog een keer de fout in.”

Oost-Europese arbeidsmigranten

De problematiek rond Oost-Europese arbeidsmigranten is in vrijwel alle NPLV-gebieden ernstig. Daarom wordt onder meer onderzocht hoe de huisvesting en registratie van Midden- en Oost-Europese arbeidsmigranten verbeterd kan worden en hoe ondersteuning geboden kan worden aan scholen met veel kinderen van Oost-Europese arbeidsmigranten. Daarnaast coördineert het NPLV de Rijksaanpak rond malafide glazenwassers in Zaandam Oost waar veel Oost-Europese arbeidsmigranten bij in worden gezet.