Ede: voormalig kazerneterrein in Ede omgetoverd tot natuurinclusieve woonwijk Veluwse Poort (tweede tranche)
Aan de oostrand van Ede, tegen de Veluwe aan en vlakbij het station Ede-Wageningen, ligt de gebiedsontwikkeling Veluwse Poort. In deze nieuwe wijk zijn, mede dankzij een subsidie uit de tweede tranche van de Woningbouwimpuls, de eerste woningen opgeleverd.
Ede heeft een unieke verzameling kazernegebouwen, waaronder de Elias Beeckmankazerne, Simon Stevinkazerne en Prins Mauritskazerne. De 32 bijzondere (monumentale) gebouwen die er te vinden zijn vertellen het verhaal van meer dan honderd jaar militaire geschiedenis. Veel van deze panden zijn in 2006 als rijksmonument aangewezen. In 2010 zijn de voormalige kazernes door Defensie aan de gemeente Ede overgedragen en in 2011 is gestart met voorbereidingen van de bouw van woningen.
Bouwen bij beschermde planten en dieren
De langjarige(her)ontwikkeling van de Veluwse Poort moet ruim 550 nieuwe woningen opleveren, waarvan minimaal de helft betaalbaar. Het is onderdeel van een herontwikkeling waarbinnen ruimt 1.800 woningen gerealiseerd worden. Een mooie, maar ook moeizame ontwikkeling met behoorlijke uitdagingen op het gebied van natuur, bereikbaarheid en duurzaamheid. De Veluwse Poort ligt naast het Natura 2000-gebied Veluwe en dat is een bijzonder landschap met beschermde planten en dieren. Door de hoge natuurwaarde moest de transformatie van de kazernes naar woningen op een duurzame en natuurinclusieve manier plaatsvinden die ook nog eens betaalbare woningen zou moeten opleveren. Dat kon de gemeente niet alleen. Om het duurzame én betaalbare ambitieniveau te realiseren, deed de gemeente een Woningbouwimpuls (WBI) aanvraag. De eerste keer lukte dat niet. De gemeente besprak de aanvraag met het experteam Woningbouw in een impulskamer én putte uit ervaringen van andere gemeenten.
Arnout Hulshuis, regisseur ruimtelijke ontwikkeling: “Het was voor ons een zoektocht in regeling én in de eigen organisatie. De tweede keer was dat al gerichter en konden we met de experts van BZK en een beetje extra hulp van een externe consultant de indiening overtuigend en vertrouwenwekkend verfijnen. De doorontwikkeling van de aanvraagprocedure hielp ons daarbij door meer duidelijkheid te geven wat waar en hoe moest worden onderbouwd en verantwoord. Het resultaat: de WBI-aanvraag is in de tweede tranche wel toegekend.”
Arnout Hulshuis, regisseur ruimtelijke ontwikkeling: “Het was voor ons een zoektocht in regeling én in de eigen organisatie. De tweede keer was dat al gericht en konden we met de experts van BZK en een beetje extra hulp van een externe consultant de indiening overtuigend en vertrouwenwekkend verfijnen.''
Versnelling door de Wbi-bijdrage
Bij de Veluwse Poort draagt de WBI bij aan een aantal mooie resultaten en helpt bij het scheppen van de juiste randvoorwaarden om door te blijven bouwen:
- In het historische kazernegebouw Van Essenkazerne is een mix van 16 koopwoningen en 24 sociale huurwoningen ontwikkeld;
- Op het World Food Center (WFC) is inmiddels een eerste bouwveld met een mix van ruim 140 grondgebonden en gestapelde woningen zo goed als opgeleverd. Een volgend bouwveld met circa 80 woningen is in aanbouw. De WBI heeft geholpen om de bouwvelden versneld voor te bereiden en de ontwikkeling mogelijk te maken;
- Om recht te doen aan de bijzondere locatie, naast Natura 2000-gebied Veluwe, is specifiek voor dit gebied een handreiking natuurinclusief bouwen ontwikkeld. Alle woningen in de Veluwse Poort moeten verplicht natuurinclusief gebouwd worden. Via een bijbehorend puntensysteem worden bouwplannen getoetst op maatregelen. Voorbeelden van deze woninggebonden maatregelen zijn halfverharding, heggen en groene gevels en nestkasten voor vogels en vleermuizen;
- De Parklaan, de nieuwe oostelijke ontsluiting van Ede en de kazerneterreinen, wordt momenteel ontwikkeld. Dit is een belangrijke voorwaarde voor de bereikbaarheid van het gehele gebied.
