Alphen aan de Rijn: dynamisch Havenfront met jachthaven in ontwikkeling (tweede tranche)
Havenfront, vrijwel de gehele strook langs de Rijnhaven in Alphen aan den Rijn, belooft een uniek woon- en werkgebied te worden, met een aantrekkelijke jachthaven. Toch had het maar een haartje gescheeld of het was niet doorgegaan. Projectmanager Peter Klompen: “Zonder de Woningbouwimpuls was er geen project Havenfront geweest en hadden we bovendien veel minder woningen kunnen bouwen in heel Rijnhaven-Oost.”
Rijnhaven-Oost transformeert gestaag van industrieterrein naar woon- en werkgebied met stedelijk karakter. Er is ruimte voor 2000 woningen. Veelbelovend, ware het niet dat twee bedrijven het door geur- en geluidsoverlast vrijwel onmogelijk maakten om er meer dan 800 woningen te bouwen.
Bedrijven verplaatsen
Maar de gemeente Alphen was niet voor één gat te vangen. Peter Klompen: “Met marktpartijen hebben we naar een oplossing gezocht en kwamen tot deelproject Havenfront. Als we die twee ‘hinderbedrijven’ zouden kunnen verplaatsen, werd daardoor de bouw van meer woningen in Rijnhaven-Oost mogelijk. Er was wel een groot bedrag mee gemoeid, dat wij nooit helemaal zelf zouden kunnen opbrengen. We brachten daarom Havenfront in voor een bijdrage uit de Woningbouwimpuls. Het project zou staan of vallen met die subsidie. Maar de bijdrage werd toegekend: vijf miljoen euro!”
Nog eens 600 woningen extra
Zonder bijdrage Woningbouwimpuls was er dus geen project Havenfront geweest. Klompen: “Zo is het. De Woningbouwimpuls helpt om genoemde bedrijven te verplaatsen, zodat we in Havenfront woningen kunnen bouwen. Maar het effect is groter. Ook buiten Havenfront kunnen er, door de milieuoverlast weg te nemen, nog eens 600 woningen extra bijkomen.”
Bijdrage onderstreept beleid
“Binnen de stadsgrenzen zijn over een paar jaren alle mogelijkheden voor woningbouw vrijwel gebruikt”, voegt Klompen toe. “Als dit project niet door kon gaan, zou dat de druk op de woningmarkt nog groter maken. Over het algemeen is transformatie van binnenstedelijke gebieden voor gemeenten te kostbaar om dat uit eigen begroting op een kwalitatief goede manier voor elkaar te krijgen. Ik denk dan ook dat het noodzakelijk is om de subsidie door te zetten de komende jaren. De bijdrage onderstreept tenslotte ook het beleid om te verdichten.”
Jachthaven
Terug naar Havenfront. Daar is inmiddels een jachthaven aangelegd. “Dat was een van twee ambities: de oude industriehaven moest weer een functie voor de stad krijgen. Dat is gelukt. Voeren watersporters voorheen alleen door Alphen heen, nu blijven ze hangen om op de kade iets te eten en te drinken. De kop van de haven ‘begint te bruisen’ en legt de basis voor een dynamische omgeving.”
Wonen en werken
De gemeente wil er nu (de tweede ambitie) met marktpartijen een gemengd woon- en werkmilieu creëren. “Die vervlochten functies zijn nieuw voor Alphense begrippen.” Vanuit de Woningbouwimpuls komen er in Havenfront 670 woningen bij, waarvan 55% betaalbaar en vooral sociale en middeldure huur en enkele goedkope koopwoningen. “Ze zijn bedoeld voor beginners op de woningmarkt: statushouders, jongeren, alleenstaanden én gezinnen met kinderen. Maar er komen bijvoorbeeld ook appartementen voor ouderen, die daarvoor een grotere woning verlaten. We bouwen met hoge dichtheid, ook bijzonder voor Alphen aan den Rijn. En daarbij is het zaak te zorgen voor een goed woon- en leefklimaat.”
Best veel werk
Peter Klompen is blij met de bijdrage Woningbouwimpuls, dat is duidelijk. “Het aanvraagtraject zit goed in elkaar. Er is ruimte om vragen te stellen en je kunt voor advies terecht bij experts van het expertteam Woningbouw. Het is best veel werk, maar als je miljoenen aan subsidie vraagt, mag je er best energie, tijd en geld insteken. Het is een uitkomst voor gemeenten en gewoon nodig.”
Risico nemen
Het verkregen geld staat op de gemeentelijke rekening. En nu? “Behalve met de voorbereidingen voor de verplaatsing van de twee genoemde bedrijven zijn we bezig met de aankoop van acht locaties. Met betreffende partijen zijn we in onderhandeling. Het huidige bestemmingsplan wordt herzien, ook om in heel Rijnhaven-Oost nog meer woningen te kunnen bouwen. Met twee ontwikkelende partijen gaan we een publiek-private samenwerking aan. Nog voordat we wisten of we de subsidie zouden krijgen, zijn we in de tussentijd wel verder gegaan met de planontwikkeling van Havenfront. Risico nemen hoort erbij. Daardoor kunnen we nu snel verder met zo veel mogelijk woningen bouwen.”
Wil je meer weten over de Woningbouwimpuls? Kijk op de pagina over de Woningbouwimpuls op woningmarktbeleid.nl.
Tekst: Carla van den Bergen
Fotografie: Wiebe Kiestra